U Izvještaju o napretku Bosne i Hercegovine prema Evropskoj uniji, za period od 15. juna 2023. do 1. septembra 2024. godine, dominiraju negativne ocjene.
Na 102 strane Izvještaja, ocjena "nema napretka" pominje se 66 puta.
S druge strane, BiH nije ni za jednu kategoriju u Izvještaju dobila najveću ocjenu.
Samo u tri slučaja navodi se riječ "napredak".
Evropska komisija, u poglavlju koje se osvrće i na izbore ističe se poruka da "političke stranke trebaju poštivati nezavisnost Centralne izborne komisije".
"Na sprovođenje izbora negativno utiču diskriminatorni elementi ustavnog sistema i nedostatkom integriteta izbornog procesa. Parlament treba poduzeti mjere kako bi osigurali da se izbori sprovode u skladu sa evropskim standardima do provođenje preporuka Ureda OSCE-a za demokratske institucije (ODIHR), Grupa država Vijeća Evrope za borbu protiv korupcije (GRECO) i relevantna Venecijanska komisija preporuke, te osigurati transparentnost finansiranja političkih partija", piše u Izvještaju.
Traži se ojačavanje koordinacije u aktivnostima koje se tiču EU, te jačanje uloge Direkcije za evropske integracije i poboljšanje Mehanizma koordinacije. Ponavlja se iz prošlogodišnjeg izvještaja, uz naznaku da je to pitanje urgentno, zahtjev da se izabere koordinator BiH za IPA fondove.
Dok se finkcioniranje vlasti ocjenjuje "zadovoljavajućim", vlastima BiH se upućuju kritike zbog uslovima rada u kojima su organizacije civilnog društva.
"Organizacije civilnog društva djeluju u ograničenom okruženju, posebno u entitetu Rs. Bosna i Hercegovina treba osigurati smislenost i sistematičnost konsultacije sa civilnim društvom kao dio inkluzivnog političkog dijaloga i usvajanje okvira za transparentno finansiranje organizacija civilnog društva, čime se osigurava povoljno okruženje za civilno društvo", piše u dokumentu.
U segmentu javne uprave ponavlja se prošlogodišnja ocjena da je sve u inicijalnoj fazi i da ima 'nekog napretka' u prvim koracima reformiranja ovog segmenta vlasti.
Evropska komisija, međutim, uz ostalo, zahtijeva i da se dopuni i usvoji zakon o državnoj službi.
Ocjenjujući situaciju u pravosuđu, u Izvještaju Evropske komisije posebno je istaknuto ovo:
"Uporni i evidentni znaci pogoršanja se nastavljaju i to zahtijeva hitne mjere za jačanje integriteta i vraćanje povjerenja javnosti u pravosuđe". BiH puževim koracima provodi preporuke čuvenog Priebe izvještaja, a od naših vlasti se zahtjeva da zakonska rješenja, poput Zakona o VSTV-u moraju biti prethodno usaglašena i u skladu s zahtjevima Venecijanske komisije.
Od entiteta Rs se bezuslovno traži poštivanje i provođenje svih presuda Ustavnog suda BiH.
"Bosna i Hercegovina je između rane faze priprema i nekog nivoa priprema u borbi protiv korupcije. Određeni napredak je postignut tokom izvještajnog perioda. Državni zakon o spriječavanju sukoba interesa, usvojen u martu 2024., predstavlja značajan korak naprijed, iako još nije u potpunosti u skladu sa evropskim standardima.
U junu 2024. godine, Bosna i Hercegovina je usvojila strategiju na državnom nivou i akcioni plan za borbu protiv korupcije. Zakonodavstvo još uvijek nije usklađeno u cijeloj zemlji. Rezultati u borbi protiv korupcije (uključujući korupciju na visokom nivou) i dalje su slabi zbog operativne neefikasnosti i političkog uplitanja. Tužilaštvo je, međutim, napredovalo u brojnim istragama za slučajeve korupcije na visokom nivou.
Broj konačnih osuđujućih presuda u predmetima na visokom nivou i dalje su veoma niske, a jedan značajan izuzetak je pravosnažna osuđujuću presudu u predmetu Novalić i drugi.
Samo u Kantonu Sarajevo postoji efikasna primjena pravila o sukobu interesa, verifikacija imovinskih izjava i zaštita uzbunjivača.
Potrebne su ciljane procjene rizika i namjenske mjere za rješavanje problema korupcije u Srbijinajugroženijih sektora.
U narednoj godini Bosna i Hercegovina bi posebno trebala:
→ kompletirati zakonodavni i institucionalni okvir i ubrzati implementaciju pravila o sprečavanju sukoba interesa i zaštiti uzbunjivača usvajanje novog zakonodavstva u skladu sa evropskim standardima na svim nivoima vlasti i usklađivanje postojećeg zakonodavstva sa njima;
→ pokazati napredak ka uspostavljanju rezultata u borbi protiv korupcije na visokom nivou; unaprijediti saradnju policije i tužilaštava;
→ profesionalizirati tijela za prevenciju korupcije u cijeloj zemlji", piše u
