Američke sankcije snažno pritisnule Dodikov krug: Na crnoj listi završili Vladimir Perišić i kompanija Elpring zbog pokušaja zaobilaženja zabrana...
U novom krugu sankcija koje je uvela Kancelarija za kontrolu strane imovine američkog Ministarstva trezora (OFAC), na crnoj listi završavaju Vladimir Perišić i firma "Elpring." Obje mete sankcija označene su kao blisko povezane s Igorom Dodikom, sinom predsjednika Republike Srpske i ključnim čovjekom za organizaciju u SNSD-u, vladajućoj stranci u entitetu. Na spisku sankcionisanih našli su se zbog pokušaja zaobilaženja prethodnih američkih sankcija, čime se dodatno steže obruč oko mreže koja čini ekonomski i politički oslonac porodice Dodik.
Vladimir Perišić, osoba koja sada vodi Prointer, kompaniju pod kontrolom Igora Dodika, ima dugu i razgranatu karijeru u sektoru tehnologije. Nakon što je započeo rad u Poštama Srpske kao inženjer za VoIP i mrežne tehnologije, stekao je reputaciju vještog stručnjaka, napredujući na rukovodeće pozicije. Kasnije se pridružio Poreskoj upravi Republike Srpske, gdje je primijenio svoje znanje o sigurnosnim tehnologijama, a potom je svoje profesionalno iskustvo proširio kroz angažman u kompaniji BLIC.NET, radeći na naprednim tehnologijama internet provajdera. Njegova karijera ga je zatim dovela do pozicije direktora Prointera, firme koja je, kao i Elpring, već označena kao dio široke mreže kojom upravlja Dodikova porodica.
OFAC optužuje Perišića da, koristeći Prointer kao firmu koja pruža IT usluge u Republici Srpskoj, u saradnji s Igorom Dodikom zaobilazi sankcije usmjeravanjem ugovora državnih institucija prema firmama koje nadzire porodica Dodik. Prema američkim izvorima, Perišić je redovno izvještavao Igora Dodika o poslovnim dešavanjima, tražio odobrenja i usmjeravao odluke na način koji je omogućio direktnu kontrolu Igora nad važnim ugovorima i prihodima. Upravo je ovaj stepen operativne saradnje i sakrivanja pravih vlasničkih odnosa privukao pažnju američkih vlasti, što je dovelo do uvođenja novih sankcija.
Nove sankcije SAD-a ‘mreži firmi’ porodice Dodik
Elpring – najnoviji dodatak na crnoj listi Dodikove mreže
Kompanija Elpring, iako u prošlosti manje eksponirana u javnosti, sada se našla u centru pažnje zbog svoje uloge u kompleksnom sistemu koji uključuje firme povezane s Dodicima. Ova kompanija, za koju američki izvori navode da ima direktne poslovne veze s Igorom Dodikom, optužena je da je aktivno učestvovala u pokušajima zaobilaženja sankcija, pri čemu se koristila specifičnim poslovnim aranžmanima kako bi sakrila vlasničke i operativne veze sa sankcionisanim firmama i pojedincima. OFAC je naveo da su ovakvi potezi pokazatelj organizovane strukture u kojoj različite kompanije formalno upravljaju razni pojedinci, ali su u suštini pod direktnom kontrolom Dodikovog kruga.
U praksi, Elpring i slične kompanije bile su angažovane u državnim projektima putem kojih je Igor Dodik, koristeći svoje veze i moć, nastojao da usmjeri javne fondove prema firmama koje su povezane s njim i porodicom. Elpring je navodno razvijao metode i poslovne taktike koje su imale za cilj prikrivanje Dodikove kontrole, čime se dodatno potvrđuje obrazac aktivnosti koje se protežu kroz mrežu firmi bliskih SNSD-u i samom predsjedniku Republike Srpske.
Američke sankcije – širi pritisak na Dodikov sistem
Ovaj novi korak američkih vlasti jasno pokazuje da Washington neće dozvoliti zaobilaženje sankcija kroz formalne vlasničke manipulacije ili podijeljene funkcije. Sankcionisanje Perišića i Elpringa, te ranije Prointera, šalje poruku o strogom stavu američkih vlasti prema bilo kakvim pokušajima da se zaobiđe međunarodni pravni okvir. OFAC je već ranije sankcionisao Milorada Dodika i ključne ljude iz njegovog bliskog kruga, a sada postaje jasno da će svaka firma ili pojedinac koji nastoji podržati Dodikov sistem kroz prikrivene mreže poslovanja biti u riziku od sankcija.
Ovim potezima, SAD nastoji obezvrijediti političko-ekonomski sistem Dodikove mreže i onemogućiti pristup kompanijama koje kroz saradnju s entitetskim vlastima ostvaruju profit, a u suštini služe jačanju političkog utjecaja i ekonomskog prosperiteta Dodikove porodice.
