Ulazak opozicije iz RS u vlast na državnom nivou – šansa ili politička zamka?
Iako još uvijek nije potpuno jasno hoće li opozicione stranke iz Republike Srpske postati dio vlasti na nivou BiH, pitanje koje se nameće jeste kakav bi takav potez imao uticaj na njihov rezultat na izborima 2026. godine. Posebno je to važno za SDS, koji je nakon mandata u Savjetu ministara od 2014. do 2018. godine doživio ozbiljan pad podrške među biračima.
Primjera radi, na izborima 2014. godine SDS je osvojio nešto više od 173.000 glasova, dok je PDP imao oko 48.000. Iako nisu pobijedili na nivou Republike Srpske, te su četiri godine ipak bili dio vlasti na državnom nivou zajedno sa SDA i HDZ-om. No, taj period im nije donio političku korist – SDS je na narednim izborima 2018. godine izgubio oko 50.000 glasova, dok je PDP zabilježio rast, dijelom zahvaljujući novim političkim licima koja su privukla mlađe birače.
Tokom mandata u Savjetu ministara, SDS je imao dva ministra, dok je PDP imao jedno ministarsko mjesto. Ulazak u vlast bio je omogućen i činjenicom da je tadašnji lider PDP-a pobijedio u utrci za člana Predsjedništva BiH iz reda srpskog naroda. Međutim, uprkos prisustvu u vlasti, očekivanja birača nisu ispunjena – životni standard nije poboljšan, budžetska sredstva nisu raspoređena na način koji bi zadovoljio širu populaciju, a kadrovska rješenja nisu donijela značajne promjene.
Danas se opozicija suočava sa sličnim izazovima. Ulazak u vlast na nivou BiH mogao bi im donijeti određeni politički uticaj, ali je pitanje hoće li to rezultirati boljim izbornim rezultatom. Iskustva iz prošlosti pokazuju da prisustvo u Savjetu ministara samo po sebi ne garantuje rast popularnosti – naprotiv, može biti mač sa dvije oštrice. Jedan od ključnih problema je snažna medijska kampanja koju vladajuće strukture u Republici Srpskoj vode protiv opozicije, optužujući ih da "trče u Sarajevo za nekoliko fotelja" i "prodaju interese Republike Srpske".
Upravo ta retorika imala je snažan efekat na izbore 2018. godine, kada su opozicione stranke bile označene kao izdajnici zbog učešća u vlasti na državnom nivou. Trenutna situacija ne djeluje bitno drugačije – vlast u Republici Srpskoj već koristi isti narativ kako bi opoziciju prikazala kao nesposobnu i podložnu kompromisima na štetu entitetskih interesa.
Osim toga, opozicija bi, ukoliko uđe u vlast sada, imala vrlo malo vremena da postavi svoje ljude na ključne pozicije i ostvari vidljive rezultate prije narednih izbora. Propagandna mašinerija vlasti u RS-u bi sigurno iskoristila svaki njihov potez za daljnju diskreditaciju, što bi im dodatno otežalo kampanju za 2026. godinu.
Iz tog razloga, mnogi smatraju da bi opozicione stranke iz Republike Srpske trebale odustati od ulaska u vlast na državnom nivou i fokusirati se na pripremu za izbore sljedeće godine. Umjesto da budu meta napada kao "izdajnici", mogli bi se pozicionirati kao alternativa vlasti kroz dosljednu opozicionu borbu. U suprotnom, postoji realna mogućnost da bi im kratkotrajno učešće u vlasti donijelo više štete nego koristi.
