Slaba izlaznost u ranim satima, izbori pod sjenom podjela i borbe za EU put

Na parlamentarnim izborima koji se danas održavaju u Albaniji, do 11:00 sati zabilježena je relativno niska izlaznost birača – 17,34 odsto, pokazuju podaci Centralne izborne komisije.

Za poređenje, na izborima 2021. godine u istom periodu izlaznost je bila 20,81 odsto, prenosi Albanian Post.

Najveći odziv birača do sada bilježi Tirana, gdje je glasalo 19,26 odsto upisanih, dok je region Valone zabilježio najslabiju izlaznost od svega 12,61 odsto. U glavnom gradu pravo glasa iskoristilo je 107.598 građana.

Biračka mjesta su otvorena jutros u 7:00, a glasačko pravo ima oko 3,7 miliona Albanaca. Prvi put na izborima učestvuje i dijaspora – oko 245.000 birača iz inostranstva ima pravo glasa, dok je 1.081 građaninu zabranjeno učestvovanje.

Za 140 mjesta u parlamentu bori se ukupno 2.046 kandidata iz osam partija i tri koalicije. Izbori se održavaju u atmosferi političke polarizacije, gdje vladajuća Socijalistička partija premijera Edija Rame pokušava da osvoji četvrti uzastopni mandat, dok je opozicija okupljena oko Demokratske partije bivšeg premijera Saljija Beriše duboko podijeljena.

Beriša, iako je uz podršku opozicionih saveznika formirao Alijansu za veličanstvenu Albaniju, nosi teret optužbi za korupciju, međunarodnih sankcija i istraga u zemlji. Njegovo nedavno puštanje iz kućnog pritvora kratkoročno je osnažilo njegovu bazu, ali analitičari smatraju da njegova politička budućnost ostaje neizvjesna.

Izbori se smatraju ključnim trenutkom za demokratski pravac Albanije i njen evropski put, iako stručnjaci upozoravaju da ulazak u EU zavisi od konkretnih institucionalnih reformi, a ne političkih slogana.

Reformski potencijal pokušavaju unijeti i manje stranke, poput Pokreta Zajedno, stranke Prilika, Albanija može i drugih koje se nadaju da će privući glasače razočarane dominantnim partijama.

Ove izbore prati i novina u izbornom zakonodavstvu – preferencijalno glasanje, koje biračima omogućava da glasaju za konkretne kandidate unutar partijske liste. Ipak, trećina liste ostaje zatvorena, čime partijski lideri zadržavaju odlučujuću moć nad dijelom mandata.

Glasanje se odvija na 5.050 biračkih mjesta širom zemlje, a prve zvanične projekcije rezultata očekuju se večeras.