Sjedinjene Američke Države jasno su poručile evropskim saveznicima da u naredne dvije godine očekuju preuzimanje najvećeg dijela konvencionalnih odbrambenih kapaciteta unutar NATO-a – od obavještajnih sistema do raketne odbrane.
Ovu poruku predstavnici Pentagona prenijeli su evropskim diplomatama tokom sastanaka u Washingtonu, a cilj je da se do 2027. godine smanji vojni teret koji trenutno nose SAD. Ipak, među evropskim zvaničnicima već se čuju ocjene da je rok izuzetno ambiciozan, pa čak i teško ostvariv.
Pozivajući se na pet izvora upućenih u razgovore, uključujući i jednog američkog zvaničnika, poruka je iznesena na sastanku kojem su prisustvovali predstavnici Pentagona zaduženi za NATO politiku te delegacije više evropskih zemalja. Eventualno prebacivanje velikog dijela odgovornosti sa SAD-a na evropske članice značajno bi izmijenilo dosadašnji način funkcionisanja saveza i odnose između Washingtona i njegovih ključnih vojnih partnera.
Američki zvaničnici su tokom razgovora istakli da nisu zadovoljni tempom kojim Evropa jača svoje vojne kapacitete, uprkos činjenici da je Rusija još 2022. godine eskalirala rat u Ukrajini. Prema njihovom stavu, evropske članice NATO-a i dalje se u velikoj mjeri oslanjaju na američku vojnu infrastrukturu, logistiku i obavještajne resurse.
Sagovornici Reutersa navode da je Evropljanima jasno stavljeno do znanja da bi, ukoliko do 2027. godine ne dođe do vidljivog napretka, Sjedinjene Države mogle smanjiti ili čak obustaviti učešće u pojedinim mehanizmima koordinacije odbrane unutar NATO-a. Američki zvaničnici su o ovim porukama informisali i pojedine članove Kongresa, gdje je, prema riječima jednog izvora, izazvana zabrinutost zbog mogućih posljedica takve politike.
Konvencionalne odbrambene sposobnosti podrazumijevaju sva nenuklearna sredstva – od ljudstva i opreme do raketnih sistema i obavještajnih kapaciteta. Ipak, nije u potpunosti razjašnjeno na osnovu kojih kriterija bi SAD procjenjivale da li je Evropa preuzela zadani dio tereta. Također, ostaje nejasno da li rok 2027. godine predstavlja zvaničan stav administracije predsjednika Donalda Trumpa ili je riječ o stavu pojedinih struktura unutar Pentagona, budući da u Washingtonu postoje različita mišljenja o budućoj ulozi SAD-a u evropskoj sigurnosti.
S druge strane, više evropskih zvaničnika upozorava da je postavljeni rok nerealističan, bez obzira na metod mjerenja napretka. Prema njihovim riječima, evropskim zemljama za preuzimanje dijela američkih kapaciteta u tako kratkom vremenu nisu dovoljni samo veći budžeti i politička volja, već su potrebni godine razvoja infrastrukture, obuke kadrova i tehničkog prilagođavanja sistema.
