Univerzitetski studenti u Srbiji organizovali su u nedjelju masovnu akciju prikupljanja potpisa za zahtjev za vanredne parlamentarne izbore, nastojeći dodatno pritisnuti vlast predsjednika Aleksandra Vučića i provjeriti stvarnu podršku građana njihovoj inicijativi.
Iako se formalno ne radi o peticiji sa zakonskom težinom, studenti naglašavaju da je cilj bio pokazati nezadovoljstvo građana aktuelnim režimom i održati vidljivost protestnog pokreta koji već više od godinu dana potresa Srbiju.
Uprkos hladnom zimskom vremenu, mladi su postavili gotovo 500 štandova u desetinama gradova, općina i sela širom zemlje, omogućivši građanima da daju svoj potpis i izraze podršku zahtjevu za vanredne izbore. Studenti su tokom protekle godine postali simbol otpora protiv Vučićeve populističke vladavine, organizujući ulične proteste koji su se održavali gotovo svakodnevno od novembra 2024. godine, kada je tragedija na željezničkoj stanici u Novom Sadu odnijela 16 života.
Urušavanje betonske nadstrešnice na stanici široko je pripisano dugogodišnjoj korupciji i sistemskom zanemarivanju građevinskih i sigurnosnih propisa tokom rekonstrukcije objekta. Iako je tragedija šokirala javnost, do danas niko nije snosio odgovornost, što je dodatno produbilo nezadovoljstvo građana.
Predsjednik Vučić, suočen sa kontinuiranim pritiskom, odbio je da odmah raspiše vanredne izbore, ali je nagovijestio da bi oni mogli biti održani naredne godine, dok su redovni parlamentarni i predsjednički izbori planirani za 2027. godinu.
„Imamo štandove kako bismo se povezali s građanima i direktno čuli njihovo mišljenje“, izjavio je Igor Dojnov, student zadužen za jedan od punktova u centru Beograda. Protesti predvođeni mladima u proteklih godinu dana uzdrmali su Vučića više nego bilo koji raniji pokret tokom njegove 13-godišnje vladavine.
Populistički premijer Srbije podnio je ostavku u januaru, što je pokrenulo niz represivnih mjera prema demonstrantima i izazvalo kritike međunarodne zajednice. Iako je intenzitet uličnih protesta oslabio, nezadovoljstvo radom vlasti i dalje je široko rasprostranjeno.
Stanovnica Beograda Milca Canković Kadijević izjavila je da podržava studente jer želi „da živim pristojno, ja, moja djeca i moji unuci“.
Vučić je formalno obećao evropsku budućnost Srbije, ali istovremeno održava bliske političke i ekonomske veze s Rusijom i Kinom. Kritičari ga optužuju za gušenje demokratskih sloboda, tolerisanje korupcije i omogućavanje procvata organizovanog kriminala. Vučić, s druge strane, odbacuje ove optužbe, tvrdeći da demonstranti pokušavaju organizirati „obojenu revoluciju“ po nalogu Zapada – termin koji se odnosi na masovne proteste početkom 21. stoljeća, u pojedinim slučajevima dovodeći do rušenja vlasti u državama bivšeg Sovjetskog Saveza, bivše Jugoslavije, Bliskog istoka i Azije.
Akcija studenata u nedjelju još jednom je pokazala odlučnost mladih u Srbiji da se suprotstave, kako navode, autokratskom režimu, dok se zemlja i dalje nalazi na raskrsnici između evropskih aspiracija i unutrašnjih političkih tenzija.
