Sigurnosna strategija i povlačenje SAD-a: prilika koju Evropa ne smije propustiti!
Da evropski lider ima viziju i da čita historiju strateškim okom, jasno bi razumio analogiju: Donald Trump kao Fridrik Barbarossa, a Evropa kao italijanski gradovi srednjeg vijeka koji su oslobođeni od carstva bitkom kod Legnana.
Današnja Trumpova strategija nacionalne sigurnosti je poziv na okončanje starog vazalskog odnosa između Evrope i SAD-a. Odnosa zasnovanog više na strahu i zavisnosti nego na jednakosti.
Trump više ne krije da nema interesa da nosi teret evropske sigurnosti. Njegov strateški dokument odbacuje svaki trag licemjerja: „Zapad“ više nije univerzalna vrijednost, već američka sfera utjecaja koja funkcionira pod uvjetima Washingtona. Sloboda nacija koja se propovijeda u inostranstvu ne primjenjuje se podjednako kod kuće: Evropa se danas suočava s kritikama SAD-a zbog načina na koji se nosi s migracijama, slobodom govora i identitetom.
Evropa, jelo na američkom meniju
U Trumpovoj viziji, Evropa više nije saveznik, već igralište, geopolitički objekt. SAD zahtijevaju stratešku lojalnost, čak i ekonomsku i vojnu podršku, a više ne nude stvarne garancije zauzvrat.
Od unutrašnjih podjela s podrškom populistima, preko obračuna s njemačkom industrijom, do korištenja Ukrajine kao simbolične granice protiv Rusije, Amerika je diktirala agendu kontinenta bez ikakvog ozbiljnog otpora.
Dok SAD postavljaju nova pravila globalne igre, evropske elite automatski slijede direktive Washingtona. Svaki pokušaj evropske strateške autonomije nazvan je "antizapadnim".
U tehnološkom sektoru, Amerika je dominirala putem svojih tehno-oligarha, bez ikakve protivteže iz EU. U geopolitičkim pitanjima, od Bliskog istoka do Kine, evropski stavovi su gotovo fotokopije američkih stavova.
Vrijeme je da razmišljamo drugačije
Ali upravo suočena s ovim izazovom, otvara se prilika. Evropa može početi razmišljati o pravoj zajedničkoj odbrani, unutar postojećih struktura poput NATO-a, izgradnjom kapaciteta koji danas zavise od SAD-a, poput satelitskog nadzora ili raketne odbrane.
To bi također moglo rebalansirati trgovinske odnose, otvarajući se više tržištima poput Indije, ASEAN-a ili zemalja Perzijskog zaljeva.
Ironično, dok se svijet suočava s autoritarnim režimima, poput Kine sa svojom partijskom državom i Rusije ogrezle u autokratiji, Evropa nije uspjela da se pozicionira kao pravi zagovornik sloboda, bilo da se radi o slobodi govora, medijima ili ekonomskim slobodama. I ovdje je evropska birokratija više zaokupljena kontrolom nego oslobođenjem.
Na kraju, lekcija iz historije je jasna: baš kao što su italijanske komune izazvale Barbarossu 1176. godine u ime slobode, današnjoj Evropi je potrebna nova Lombardijska liga, kako bi izašla iz strateške podređenosti i djelovala kao samostalna sila.
