Decenijama izvan međunarodnog priznanja, Somaliland se posljednjih godina sve češće pojavljuje na geopolitičkim mapama velikih sila.
Iako formalno još uvijek važi kao dio Somalije, ova regija na sjeveru Afričkog roga izgradila je funkcionalne institucije, relativnu političku stabilnost i sigurnosni aparat koji se značajno razlikuje od haotične slike ostatka zemlje.
Somaliland je nastao u vakuumu koji je uslijedio nakon raspada centralne vlasti u Mogadišu početkom devedesetih godina. Dok je Somalija tonula u dugotrajni građanski rat, sjever zemlje je, oslanjajući se na bivše granice britanskog kolonijalnog upravljanja, krenuo vlastitim putem. Od tada, vlasti u Hargeisi uporno grade narativ o državnosti zasnovanoj na miru, izborima i unutrašnjem konsenzusu klanova.
Iako Afrička unija i Ujedinjene nacije odbijaju priznati Somaliland, realnost na terenu pokazuje drugačiju sliku. Regija ima vlastitu valutu, policiju, vojsku i politički sistem koji uključuje redovne izbore. Upravo ta stabilnost čini Somaliland privlačnim partnerom u dijelu svijeta koji je obilježen sukobima, piratstvom i regionalnim rivalstvima.
Ključ Somalilandskog značaja leži u njegovom geografskom položaju. Izlaz na Adenski zaljev, jednu od najvažnijih pomorskih ruta na svijetu, daje ovoj regiji stratešku vrijednost koja daleko nadilazi njenu veličinu. Luka Berbera, koja se ubrzano modernizira uz pomoć stranih investicija, sve više se posmatra kao potencijalna logistička i vojna tačka za kontrolu pomorskog prometa između Crvenog mora i Indijskog okeana.
Upravo taj položaj privukao je pažnju regionalnih i globalnih aktera. Ujedinjeni Arapski Emirati već godinama ulažu u infrastrukturu i sigurnosne kapacitete Somalilanda, dok Izrael u posljednje vrijeme vidi ovu regiju kao moguću protivtežu iranskom utjecaju u Jemenu i Crvenom moru. Povezivanje Berbere s vojnim i obavještajnim operacijama dodatno pojačava interes za formalizaciju odnosa.
Za Somaliland, priznanje bi značilo izlazak iz međunarodne izolacije, pristup finansijskim institucijama i legalizaciju postojećih savezništava. Za svijet, to bi moglo otvoriti presedan koji bi potresao postojeće granice u Africi, ali i promijenio balans snaga na jednom od najosjetljivijih geopolitičkih čvorišta današnjice.
I dok Mogadišo i dalje insistira na teritorijalnom jedinstvu Somalije, a međunarodna zajednica oprezno odmjerava svaki korak, Somaliland strpljivo čeka trenutak u kojem bi njegova de facto državnost mogla postati i de jure stvarnost.
