Sjećanje na dan ruskih dobrovoljaca u Višegradu: junaštvo, tragedija i kontekst

Danas je u Višegradu svečano obilježen Dan ruskih dobrovoljaca, što je važan datum koji se ističe u kalendaru značajnih događaja entiteta Republika Srpska.

Ovaj dan se vezuje za tragične događaje iz 1993. godine kada su u borbama kod Višegrada izgubila živote trojica ruskih dobrovoljaca: Konstantin Bogoslovski, Vladimir Safonov i Dmitrij Popov, dok je više njih bilo ranjeno. Njihova hrabrost i žrtva simboliziraju borbu za ideal slobode i pravde.

Predsjednik republičke Boračke organizacije, Radan Ostojić, istaknuo je da spomenik ruskim dobrovoljcima u Višegradu predstavlja simbol njihovog junaštva te da će Republika Srpska uvijek čuvati sjećanje na njih. Uz to, ruski dobrovoljac Aleksandar Kravčenko je istaknuo da je osjećaj patriotizma prema srpskom narodu i borba protiv nepravde bili motiv za njegov dolazak u Višegrad 1992. godine.

Prema dostupnim podacima, šest ruskih dobrovoljaca sahranjeno je u Višegradu, dok su posmrtni ostaci ostalih preneseni u Rusiju. Istovremeno, podsjećamo i na dokumentovane dokaze o ulozi ruskih dobrovoljaca u događajima tokom ratova u BiH. Ermin Kuka, viši naučni saradnik Instituta za istraživanje zločina protiv čovječnosti i međunarodnog prava Univerziteta u Sarajevu, u svojoj knjizi "Genocid nad Bošnjacima u Višegradu 1992-1995" detaljno je istražio i dokumentovao njihovu ulogu.

Važno je napomenuti da su ruski dobrovoljci djelovali pod komandom Vojske Republike Srpske, uglavnom u jedinicama Sarajevsko-romanijskog korpusa. Osim toga, neka ranija istraživanja su otkrila prisustvo bivših ruskih dobrovoljaca na skupovima u Višegradu, gdje su promovirali odlazak na strana ratišta, što je u suprotnosti sa zakonom.

Uz svečanosti i počasti koje su danas održane, bitno je sagledati i kontekst dolaska ruskih dobrovoljaca u Višegrad krajem 1992. godine. Kozački kapetan Aleksandar Kravčenko planirao je njihov dolazak, te je formiran Drugi ruski dobrovoljački odred, koji je djelovao kao specijalna diverzantska jedinica u sastavu Višegradske brigade Vojske Republike Srpske. Ova jedinica poznata kao "Carski vukovi" ostavila je trag u ratnim događanjima oko Višegrada.

Na kraju, važno je istaći da je Dan ruskih dobrovoljaca obilježen i kroz različite inicijative, poput otkrivanja spomenika i podizanja krstova kao trajnih simbola sjećanja na njihovu žrtvu i doprinos.